Hueypohualli

Aoc nelli omonexti intla in oncatca ce hueypohualli ipan Anahuacnepantla. Yeceh ticmatih in mayah hueypohualli quipiayah (ma xiquittacan in amoxtli itoca"Historia Antigua de México", vol. IV, Linda Manzanilla, 280-284). In mayahueypohualli ipehualiz pohui 13 agosto 3114 a. C clecolian-pohualli in oyocoyaloc ipampa huehuecahuitl ("proléptico").

Mihtoa in mayah oquimatque ic ipan 1508 xihuime tlatlacolli 365 tonalli ca. Inin pohui 29 xiuhmolpilli. Tel ahmo macho quenin itechmonequi quicualtiz inin tlatlacolli. In huehuetlahtolmachiliztli oc itechmonequi quinanquiliz quenin ochihualoc inin tlapohualiztli.

Axcantica zan tihuelitih ticanazque inin mayahmachiliztli ipampa itlapohualiz cahuitipan in oc huallaz.

In ipampa in mayah oquimatque ic ipan 1508 xihuime oncatca tlatlacolli 365 tonaltin, niman, ahmo zan itechmonequi quichihuaz in chicuacenemontemipohualiztli, tel noyuhqui oc ce achi tlapohualiztli.

Ipan 1508 xihuime on ca 377 xihuime chicuacenemontemini (1508/4 = 377).

In yuh, ipan 1508 xihuime ticpiah 12 tonaltin oc achi (377 - 365 = 12).

Quihtoznequi, ipan 1508 xihuime, 12 xihuime chicuacenemontemini ahmo intechmonequi chicuacenemontenimi yezque.

In on, ipan 1508 xihuime, matlactlioppame ce xihuitl chicuacenemontemini ahmo chicuacenemontemini yez. In yuh ticpiah 1508/12 = 125,66 xihuime in totechmonequi ticchihuazque inin tlapohualiztli. Ma tictlalican inin tlapohualiztli ipan 124 (chicuacempohuallionnahui) xihuime, yeh ipampa anenhuetzi ca, intla ticcuihni ce xihuitl in itech monequi chicuacenemontemini yez. Intla tictlalianih huey pohualli ipehualiz ipan xihuitl 2000 d. C. = 1 Tecpatl, niman xihuitl 2124 d. C. ahmo chicuacenemontemini yez, noyuhqui in xihuitl 2248 d. C. ihuan in yuh chichicuacempohuallionnahuixiuhtica.

Intla in hueypohualli pehuanih ipan xihuitl 2000 d. C., tihuelitih tictlalizque inique tlapohualiztli ipampa in cahuitl in oc huallaz:

2000 d. C. (1 Tecpatl)        -------->         Hueypohualli ipehualiz

2124 d. C.  (8 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2248 d. C.  (2 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2372 d. C.  (9 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2496 d. C.  (3 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2620 d. C.  (10 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2744 d. C.  (4 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2868 d. C.  (11 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

2992 d. C.  (5 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3116 d. C.  (12 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3240 d. C.  (6 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3364 d. C.  (13 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3488 d. C.  (7 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

Ica inique tlapohualiztli, ipan xihuitl 3508 d. C. 12 xihuime ahmo chicuacenemontemini yezque niman ic xihuitl 2000 d. C. opeuh.

Xihuitl 3508 d. C. oc ce hueypohualli ipehualiz yez.

In yuh:

3508 d. C. (1 Tecpatl)       -------->         Hueypohualli ipehualiz

3632 d. C.  (8 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3756 d. C.  (2 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

3880 d. C.  (9 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4004 d. C.  (3 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4128 d. C.  (10 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4252 d. C.  (4 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4376 d. C.  (11 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4500 d. C.  (5 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4624 d. C.  (12 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4748 d. C.  (6 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4872 d. C.  (13 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

4996 d. C.  (7 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

Ica inin, ipan xihuitl 5015 d. C. tlapohualtlatlacolli cualtilo.

Nican tlatzintlan ticnextiah oc ome huey pohualtin:

5016 d. C. (1 Tecpatl)       -------->         Hueypohualli ipehualiz

5140 d. C.  (8 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5264 d. C.  (2 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5388 d. C.  (9 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5512 d. C.  (3 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5636 d. C.  (10 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5760 d. C.  (4 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

5884 d. C.  (11 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6008 d. C.  (5 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6132 d. C.  (12 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6256 d. C.  (6 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6380 d. C.  (13 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6504 d. C.  (7 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6524 d. C. (1 Tecpatl)               -------->                  Hueypohualli ipehualiz

6648d. C.  (8 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6772 d. C.  (2 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6896 d. C.  (9 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7020 d. C.  (3 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7144 d. C.  (10 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7268 d. C.  (4 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7392 d. C.  (11 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7516 d. C.  (5 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7640 d. C.  (12 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7764 d. C.  (6 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

7888 d. C.  (13 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

8012 d. C.  (7 Tecpatl)   ahmo chicuacenemontemini yez

6524 d. C. (1 Tecpatl)              -------->                  Hueypohualli ipehualiz

Ihuan in yuh huehueypohuallitica.

Titomatih, tehuantin tihuelitih ticanazque inin Anahuachuehuetque inmachiliz ipampa tlapohualiztli tocahuipan ihuan noyuhqui cahuipan oc huallaz.


Ma xitechmotitlanilican tlenzazo tetlaniliztli ihuan nematiliztli in ihuicpa inin matlatitlanyeyantli: tonalpohualli@bluemail.ch


NAMIQUILONI / TONACATECUHTECHCATL COATEPETEOCALLI TENOCHTITLAN. IAXCA INELTLAPAL


Inin tonacatecuhtechcatl (tlacuicuiliztli ixmacho yuhquin "Chac mool") coatepeteocalpan Tenochtitlan ca. Itepech teocallicpac. Yehuatl tlachia ihuic tonatiuh icalaquiyampa. Intla tehuantin titlachiah ihuic inin yampa, tiquittanih in "Zocalo" icaltepanhuan ihuan, yancuic Tenochtitlan imachiyo, in "Torre Latinoamericana". Ticpiah ce "Yeitoltecayomecan", in ipan mocentlaliah huehuecahuitl ihuan yancuic cahuitl.

Ica in omoteneuh tlacpac in itechpa in hueypohualli, titotlaliah tonacatecuhtechcatitlan: Tehuantin totepech in Anahuactoltecayotl, ihuan titlachiah in ihuic in cahuitl oc huallaz...